Minimalne wynagrodzenie za pracę to wynagrodzenie stanowiące dolną granicę kwoty, jaką otrzymuje pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy za wykonywaną przez miesiąc pracę. Kwota minimalnego wynagrodzenia przysługująca pracownikowi w okresie pierwszego roku pracy to 80% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Płaca minimalna to nie tylko wynagrodzenie zasadnicze.

Zalicza się do niej także inne składniki wynagrodzenia, z wyłączeniem:

• nagrody jubileuszowej,

• odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy oraz

• wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych (art. 6 ust. 5 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę).

Na zmianę wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę muszą zwrócić uwagę nie tylko pracodawcy, którzy wypłacają wyżej wymienione świadczenia zatrudnionym pracownikom, ale również ci, u których są zatrudnieni pracownicy z wynagrodzeniem minimalnym, ponieważ od 1 stycznia 2013 r. muszą zadbać o podwyższenie im pensji.

W 2013 r. obowiązuje nadal dwustopniowa skala podatkowa: 18% i 32% oraz próg przejścia między nimi, ustalony na poziomie 85.528,00 zł. Nie zmieniła się również kwota, dla której podatek wynosi „0” – tzw. kwota wolna. Wynosi ona 3.091 zł. Na tym samym poziomie jest też kwota zmniejszająca podatek (556,02 zł). Zatem zaliczki na podatek pomniejszane są co miesiąc o tzw. ulgę podatkową w kwocie 46,33 zł.

Warto dodać, że gdy pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy otrzymuje wynagrodzenie zmniejszane proporcjonalnie do wymiaru etatu. W przypadku zastosowania płacy minimalnej podstawą wynagrodzenia będą zatem kwoty:

3/4 etatu - 1.200,zł

1/2 etatu - 800 zł

1/3 etatu - 533 zł

1/4 etatu - 400 zł

Należy również przypomnieć, że dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy – podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego i zasiłku nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, po odliczeniu sumy składek na ubezpieczenia społeczne w części płaconej przez pracownika (art. 45 ustawy z 25 czerwca 1999 r.o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa – tekst jedn. Dz.U. z 2010 r. nr 77, poz.512 ze zm.).

Dodatek ten stanowi 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę (art. 151⁸§ 1 kp).

Obliczając wysokość dodatku za pracę w porze nocnej w każdym miesiącu 2013 r., obowiązującą kwotę wynagrodzenia minimalnego za pracę należy podzielić przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu.

Poniżej prezentujemy wysokość dodatku za godzinę pracy w porze nocnej dla pracownika otrzymującego wynagrodzenie minimalne, zatrudnionego w drugim i kolejnych latach pracy.

W tym roku w przypadku dokonywania potrąceń niealimentacyjnych, zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi i kar pieniężnych, wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:

• minimalnego wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,

• 75% wskazanego powyżej wynagrodzenia - przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi
   

• 90% ww. wynagrodzenia - przy potrącaniu kar pieniężnych z odpowiedzialności porządkowej określonych w art. 108 K.p. (art. 87¹ § 1 K.p.)Przy potrąceniach dobrowolnych, dokonywanych za pisemną zgodą pracownika, wolna od potrąceń jest kwota:

• minimalnego wynagrodzenia za pracę, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - przy potrącaniu należności na rzecz pracodawcy,
   

• 80% wymienionego wynagrodzenia - przy potrącaniu innych należności (art. 91 § 2 K.p.),

Choć przepisy Kodeksu pracy wskazują, by przy obliczaniu kwot wolnych od potrąceń od minimalnej płacy odliczać składki na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, Ministerstwo Pracy wyraziło pogląd, że od kwoty tej należy odliczyć również składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Wysokość odprawy z tytułu zwolnień grupowych z jednej strony zależy od stażu pracy zwalnianego pracownika, z drugiej zaś jest kwotowa ograniczona. Jej wysokość nie może bowiem przekroczyć kwoty 15 – krotności minimalnego wynagrodzenia, jakie obowiązywało w dniu rozwiązania stosunku pracy. W 2013 r., o czym pisaliśmy już w grudniowym numerze specjalnym Przeglądu Płacowo – Kadrowego na str.18 ,wynosi 24 tys. złotych: 1.600,00 zł × 15 = 24.00,00 zł

Przykłady pozostałych świadczeń, których kwoty nie mogą być niższe od wartości minimalnego wynagrodzenia za pracę, to:

1) odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę w związku z lobbingiem,

2) minimalne świadczenie za czas gotowości do pracy lub przestoju,

3) minimalne odszkodowanie z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu,

4) podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym (jeśli pracownik korzysta z urlopu przez część miesiąca, wartość świadczenia należy obliczyć proporcjonalnie).

Osoby prowadzące działalność gospodarczą, które opłacają składki ZUS na preferencyjnych warunkach, muszą pamiętać o zmianie podstawy wymiaru tych składek od 1 stycznia 2013 r. Stanowi ją bowiem kwota zadeklarowana, nie niższa jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Zatem w 2013 r. : 1.600 zł × 30% = 480 zł

Preferencyjne składki na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorców nie mogą być niższe od kwot:

• na ubezpieczenie emerytalne (19,52%) = 93,70 zł, zł,

• na ubezpieczenia rentowe (8%) = 38,40,0 zł,

• na ubezpieczenie chorobowe (2,45%) = 11,76 zł.

Łącznie składki społeczne dla przedsiębiorców korzystających z preferencji wynoszą : 143,86 zł

Kwoty wolne od potrąceń w 2013 r. dla pracownika zatrudnionego na pełnym etacie:

Kwoty wolne od potrąceń w 2013 r. dla pracownika zatrudnionego na część etatu: